"Ko tēhea tīma ka hokona e koe mō te Ipu o te Ao i tēnei pō?"

Kua tae mai te wā mō te Ipu o te Ao. He merekara mēnā kei te taha koe ētahi tāngata kāore e mātaki whutupaoro, kāore rānei e mārama ki te whutupaoro, engari ka taea te huri ki ngā kaupapa pēnei i te petipeti me te matapae. Heoi, e whakaatu ana i te porangi o te iwi Hainamana ki te Ipu o te Ao. Ahakoa pai ki a koe, kāore rānei, i tēnei marama, kāore e taea te noho me te kore e kite i te whakahihiri o te Ipu o te Ao i Qatar.

I tēnei rā, me kōrero tātou mō te whutupaoro me te eke pahikara, e rua ngā hākinakina e whakawhirinaki ana ki ngā waewae hei kai. He aha te momo hononga whakamiharo me te mātauranga matao kei a rāua?

He rongonui hoki te whutupaoro me te eke pahikara i Ūropi, nō reira he mea noa te pai ki ngā hākinakina e rua i te wā kotahi i Ūropi. I roto i ngā kaieke pahikara ngaio, ko wai te kaitākaro whutupaoro pai rawa atu? Ko te whakautu – ko te taraiwa pai rawa atu i te ao motuka i tēnei tau (tērā pea me tāpiri tētahi o rātou) a Effie Nepoel, nāna i toa i te Vuelta me te Whakataetae o te Ao… He kaieke pahikara ia i mua i tana "huri" ki te eke pahikara. He kaitākaro whutupaoro ia, i tohua ia mō te tīma motu U16 o Belgian i taua wā, engari i whara ia i te whati me te whara kino i roto i tētahi whakataetae i roto i te tīma, nā reira i heke tere ai tana taumata whakataetae, ā, i reti ia i te whutupaoro… Ka taea te whakaaro ki te kaha o te tīma whutupaoro motu o Belgian. Ka kitea te taumata whutupaoro o Effinepoel. Ka eke pahikara ngā kaitākaro whutupaoro i ō rātou wā waatea, ā, ka tākaro whutupaoro ngā kaieke pahikara i ō rātou wā waatea. Haunga te whakangā, he pānga whakangungu tautoko anō hoki ā rātou, ka patua ngā manu e rua ki te kōhatu kotahi.

A, ki te kore e taea e koe te whiriwhiri i waenga i ngā hākinakina e rua? I Ūropi, kua whakakotahihia te whutupaoro me te eke pahikara – te tākaro whutupaoro mā te pahikara (ko te ingoa Pākehā ko te cycle-ball). He rite ki te polo, engari ko tētahi e tākaro ana i runga i te hōiho, ko tētahi e tākaro ana i runga i te pahikara. He rite tonu te eke me te tākaro. Ki tō whakaaro he mea whakangahau noa iho? Kātahi anō koe ka hē, he whakataetae whaimana tēnei nā UCI. I tū te Whakataetae Ao UCI o Roto i te tau 2019 ki Switzerland. I hinga a Austria i te tīma Tiamana 8:6, ā, i toa i te hāte āniwaniwa.

Haunga te pōro-paihikara, kei reira anō hoki he raupapa o ngā nekehanga hangarau i tapaina i muri i ngā pahikara i roto i ngā kēmu whutupaoro, arā, te whana-paihikara, nā te mea pea he rite tēnei mahi ki te eke pahikara.

I tētahi wā anō, i karangahia e ngā pāpāho Hapanihi ngā kaieke pahikara ngaio ki te whakamātautau, ā, ko te rekoata mō te eke pahikara 100 mita i runga i te ara kirihou he 9.86 hēkona! Ko Mbappe, te kai-oma tere rawa atu i te whutupaoro, ko tōna tere oma iti ko te 36.7 km/h, arā, ko te 10.2 m/h te huringa. Nō reira, mō te tawhiti o te 100 mita, he nui ake te tūponotanga ki te wikitoria i te eke pahikara, ā, ki te poto ake te tawhiti, ka iti ake te tūponotanga ki te wikitoria. Ka taea e ngā kaieke e hiahia ana te whakamātau i tā rātou ake tere 100-mita.